Chùa Phước Kiển (Phước Kiển Tự) được thành lập từ trước thời vua Thiệu Trị, là cơ sở hoạt động cách mạng trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ. Tuy nhiên, người dân trong vùng vẫn thường gọi chùa bằng cái tên dân dã “Chùa sen vua”, bởi sự xuất hiện của loài sen lạ có thể “cõng” người trong ao sen ở khuôn viên chùa.
Chùa có hai ao sen: một ao nhỏ trước cổng và một ao lớn nằm ở phía sau, từng là hố bom thời chiến tranh. Có rất nhiều loại sen súng được sư trụ trì đem trồng trong ao nhưng nổi bật hơn cả là loài sen lạ với lá sen có đường kính từ 1,5 đến 2m, dày và nhiều gai.
Cọng sen to gần bằng cổ tay người trưởng thành, mép lá cao khoảng 2 – 5cm tạo thành hình cái nia trông rất lạ mắt. Mặt trên của lá nhẵn bóng màu xanh nhạt, còn mặt dưới nhiều gai và có nhiều gân lớn, được chia nhỏ thành các ô vuông có màu đỏ nhạt khi còn non và thẫm dần khi lá già. Đặc biệt, lá sen trưởng thành có thể “cõng” người có trọng lượng lên tới 80kg mà không hề gì.
Lá sen khổng lồ có thể “cõng” người nặng tới 80kg
Theo sư trụ trì Thích Huệ Từ, người đã gắn bó cùng Phước Kiển Tự từ rất lâu thì loài sen lạ này xuất hiện trong ao sen của chùa khoảng năm 1992. Không ai biết tên của nó, chỉ nghe người dân trong vùng thường gọi là sen vua, sen nia, cây nong tầm…Vào mùa khô, lá sen chỉ to khoảng 1m đến 1,5m nhưng vào mùa mưa, “no nước”, lá sen có thể nở rộng ra gần 3m. Điều kì lạ ở loài sen này là lá sen 3 tháng mới tàn rụi. Hoa sen nở trong 3 ngày và mỗi ngày lại nở 2 lần, chuyển màu liên tục. Sư trụ trì cho biết: “Hoa nở lần đầu vào khoảng 6 giờ tối tỏa hương thơm ngát đến 12 giờ sáng hôm sau thì bắt đầu khép lại. Tầm 3 giờ hoa lại nở đến khoảng 4 – 5 giờ chiều thì khép cánh. Từ màu trắng hồng ban đầu, mỗi lần hoa nở sẽ sẫm hơn một chút đến khi tàn sẽ có màu tím thẫm”.
Buổi trưa sen sẽ chuyển sang màu hồng
Được biết, đây là loài sen Victoria regia (hay còn gọi là sen vua) có nguồn gốc từ Amazon, Nam Mỹ. Đây là một trong những loài sen quý hiếm ở Đông Nam Á. Đến nay, chỉ có chùa Phước Kiển trồng được loài sen này. “Nhiều người đến xin giống về trồng nhưng đều thất bại, sen không sống nổi ở bất cứ nơi nào, vùng nào” – hòa thượng Thích Huệ Từ – trụ trì chùa cho biết.